In veel bedrijven wordt veiligheid nog te vaak gezien als een controlepunt op de checklist: inspecties uitvoeren, overtredingen noteren, waarschuwingen uitdelen. Deze ‘politieagent’-aanpak is soms effectief op de korte termijn, maar zorgt zelden voor blijvende gedragsverandering.
Veiligheid en de weg er naar toe. Een onderwerp waar veel over gezegd kan worden. Om te beginnen zullen we moeten vaststellen wat veiligheid nu eigenlijk is. Is het voldoen aan wet- en regelgeving of is het, zoals veel wordt gezegd, het bewust nemen van een aanvaardbaar risico of nog iets anders? Wat het ook mag zijn, wat we willen bereiken is dat niemand een ongeval op het werk overkomt en dat iedereen na een dag werken weer gezond (maar enigszins vermoeid) naar huis kan gaan. Om dit te bereiken zullen we veilig onze werkzaamheden moeten uitvoeren.
Er wordt gezegd dat heel veel bedrijven de regels niet volgen. Met regels wordt hier de wet- en regelgeving bedoeld. Is dit vreemd? Ik denk van niet, het is niets nieuws. Al jaren is het zo dat “de regels” niet gevolgd worden. Wees eens eerlijk, volg je zelf altijd de regels? Ik durf te zeggen dat het niet zo is. Waarom? Ik doe ook wel eens dingen die volgens de regels niet toegestaan zijn.
In deze tijd is iedereen vol van de veiligheidscultuur. Maar wat is nu eigenlijk een veiligheidscultuur?
Verliezen we niet uit het oog waar veiligheid in eerste instantie over gaat: Iedereen aan het eind van de dag enigszins vermoeid, maar gezond weer naar huis. In de tegenwoordige tijd zien we dat bedrijven steeds meer handboeken vol met (veiligheids)procedures krijgen. Hierdoor lopen we de kans dat de werknemers door de bomen het bos niet meer zien en dat procedures en regelgeving elkaar tegen gaan spreken.
Veiligheid is in veel bedrijven een hoog goed, zo niet het hoogste goed, maar zijn we niet een beetje uit het oog verloren waar het allemaal om draait. Bedrijven die niet een VCA of gelijkwaardig certificaat hebben moeten met een vergrootglas gezocht worden. De bedrijven die een dergelijk certificaat hebben zijn ook in het gelukkige bezit van een handboek. De grotere bedrijven, multinationals, hebben zelfs een boek of systeem waarin de nodige procedures in opgenomen zijn die de regels weergeven die gevolgd moeten worden om veilig aan het werk te kunnen. Door de hoeveelheid procedures en regels zie je soms door de bomen het bos niet meer en loop je de kans dat procedures elkaar tegen gaan spreken.
